Là một trong những địa phương hàng năm chịu ảnh hưởng nặng nề bởi mưa lũ, gây thiệt hại không nhỏ về tài sản của nhân dân nên để hạn chế đến mức thấp nhất hậu quả do thiên tai gây ra, từ đầu năm 2022 huyện Ý Yên đã xây dựng kế hoạch, chỉ đạo các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể, trường học, doanh nghiệp trên địa bàn triển khai nhiều giải pháp, phương án phòng, chống thiên tai (PCTT) với phương châm “4 tại chỗ”, lấy phòng là chính; tích cực chuẩn bị mọi điều kiện chủ động ứng phó phù hợp với mọi tình huống.
Diễn tập phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn tại xã Yên Bằng.
Năm nào cũng vậy, mỗi khi mùa mưa lũ về, người dân xã Yên Trị luôn trong tâm thế sẵn sàng di dời để bảo đảm an toàn cho người và tài sản. Rút kinh nghiệm từ trận lũ lịch sử trên sông Đáy tháng 10-2017 làm tràn và vỡ đê bối Yên Trị, những năm qua, xã Yên Trị đã triển khai phương án PCTT và tìm kiếm cứu nạn (TKCN), đẩy mạnh tuyên truyền Luật PCTT, Luật Đê điều, nhằm nâng cao nhận thức cho nhân dân về bảo vệ đê, không lấn chiếm hành lang đê, không vứt rác thải dưới thân đê. Đồng thời phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên Ban chỉ huy PCTT xã phụ trách thôn, xóm; thành lập đội xung kích gồm 90 người và chuẩn bị đầy đủ vật tư hộ đê tại chỗ như 180m3 đất, 200m lưới thép, 50 con rồng rào, 3.000 bao bì, 300 cây tre, 15m3 đá dăm, 5 xe vận tải… để sẵn sàng ứng cứu khi có sự cố xảy ra.
Huyện Ý Yên có dân số đông, diện tích lớn, có 13 xã ven đê với 39,8km đê đại hà và đê bối; 28,1km đê bao, 29 kênh cống tiêu, tưới qua đê và hệ thống công trình thủy lợi nằm rải rác khắp địa bàn huyện. Do vậy địa bàn huyện luôn được tỉnh xác định là khu vực trọng điểm trong công tác PCTT và TKCN. Với tinh thần “Chủ động phòng tránh, ứng phó kịp thời, khắc phục khẩn trương và hiệu quả, lấy phòng là chính”, Ý Yên đã kiện toàn Ban chỉ huy PCTT và TKCN, phân công nhiệm vụ cụ thể cho các thành viên; thành lập 5 cụm PCTT trên đê và bộ phận chỉ đạo chống úng nội đồng. UBND huyện chỉ đạo Phòng NN và PTNT, Hạt quản lý đê và Công ty TNHH một thành viên KTCTTL Ý Yên kiểm tra toàn bộ hệ thống công trình PCTT đê, bối, kè, cống trên địa bàn huyện trước mùa mưa lũ. Trên cơ sở đó xác định các vị trí xung yếu, các hư hỏng cần phải sửa chữa, khắc phục trước mùa mưa lũ. Huyện chỉ đạo các xã, thị trấn xây dựng lực lượng đội xung kích PCTT tại chỗ với quân số gần 6.000 người sẵn sàng ứng cứu khi cần; các xã có đê bố trí thêm lực lượng tuần tra, canh gác gồm 502 người được tập huấn kỹ thuật tuần tra, canh gác và hộ đê giờ đầu. Về vật tư dự trữ, huyện đã chuẩn bị 2.519m3 đá hộc, 167,7 m3 đá dăm, 66 bộ rọ thép, 25 nhà bạt, 297 phao cứu sinh, 8 phao bè, 822 phao tròn, gần 10 nghìn m2 bạt chắn sóng 9.910m2 và 4.700 bao tải. Đồng thời phân bổ, giao 23 nhà bạt, 255 phao cứu sinh, 7 phao bè, 622 phao tròn cho 13 xã ven đê quản lý. Ngoài ra, các xã còn chủ động chuẩn bị 130 cái bạt chắn sóng, 38,5 nghìn cây tre, 114 nghìn bao tải, 22 nghìn con rồng rào, 160 xe vận tải nhỏ và đắp bổ sung 750m3 đất dự trữ ở vị trí gần các cống dưới đê. Ở các xã nội đồng, mỗi gia đình chuẩn bị 2 bao tải; ở 13 xã ven đê, mỗi gia đình chuẩn bị 3 bao tải để tại nhà khi có lệnh huy động các gia đình đóng đất vào bao để bàn giao kịp thời cho lực lượng hộ đê. Trong chiến dịch thủy lợi nội đồng năm nay, toàn huyện đã đào đắp gần 132 nghìn m3 đất; kiên cố hóa 32,93km kênh cấp 1 (đạt 100% chiều dài), 124,756km kênh cấp 2, hơn 115km kênh cấp 3… tu bổ, sửa chữa máy móc, thiết bị nhằm nâng cao năng lực tưới, tiêu nước phục vụ sản xuất nông nghiệp và PCTT. Dự kiến cuối tháng 5-2022, Ban chỉ huy PCTT và TKCN huyện tổ chức luyện tập thực hành và diễn tập PCTT và TKCN ở xã Yên Phương nhằm huấn luyện kỹ năng nâng cao khả năng chỉ huy, điều hành các lực lượng tham gia ứng cứu hộ đê phòng chống lụt bão của Ban chỉ huy các xã, thị trấn. Rèn luyện thành thạo các động tác, nâng cao kỹ năng xử lý giờ đầu các sự cố thường gặp đối với công tác hộ đê trong mùa lụt bão. Hoàn thiện phương án PCTT và TKCN của các xã, thị trấn trên cơ sở điều hành tổng hợp lực lượng. Khi có tình huống xảy ra đảm bảo xử lý nhanh, kịp thời và đạt hiệu quả. Thời gian tới, huyện tiếp tục tổ chức thanh tra, chấn chỉnh, bổ sung công tác PCTT ở 13 xã ven đê và các đơn vị liên quan. Thường xuyên theo dõi diễn biến của thời tiết, nhận định tình hình chính xác, kịp thời ban hành các công điện, công văn chỉ đạo công tác kiểm tra hệ thống công trình thủy lợi, nhất là các vị trí xung yếu và yêu cầu các xã có dân cư sinh sống ngoài đê, có phương án di dời ra khỏi khu vực có nguy cơ bị ngập lụt. Trực tiếp chỉ huy công tác xử lý các sự cố về đê điều ngay từ giờ đầu, đảm bảo an toàn cho đê và các tuyến bối.
Chia sẻ về kinh nghiệm PCTT của địa phương theo đồng chí Trần Bình Định, Phó Chủ tịch UBND huyện cho rằng cần phải tập trung vào 3 nhiệm vụ trọng tâm là xây dựng phương án, chuẩn bị vật tư và thực hiện đúng phương châm “phòng là chính”. Trong đó phải căn cứ vào tình hình thực tế của địa phương để lập kế hoạch PCTT chi tiết, cụ thể cho từng vùng miền sản xuất, từng khu vực; phân công nhiệm vụ cụ thể và giám sát các thành viên phụ trách. Vật tư dự phòng phải đảm bảo đủ về số lượng, chất lượng và phải tập kết sẵn ở những vị trí cần thiết, ở gần những điểm có nguy cơ xảy ra sự cố, khi cần là huy động được ngay. Trước mùa mưa lũ cần phải sửa chữa ngay những đoạn đê, bối đã phát hiện thẩm lậu, rò rỉ ở mùa lũ năm trước; tổ chức phát quang mái đê, bối; vận động nhân dân địa phương tham gia kiểm tra, phát hiện các hư hỏng của công trình chống lụt bão để có biện pháp gia cố ngay; coi trọng công tác chuẩn bị “4 tại chỗ”, chống phải thật tích cực, xử lý các tình huống hộ đê nhanh ngay từ giờ đầu; kịp thời di dời người và tài sản ra khỏi những nơi được dự báo nguy hiểm.
Việc chuẩn bị kỹ lưỡng công tác PCTT và TKCN từ phương án, phương tiện, thiết bị, lực lượng với tinh thần chủ động ứng phó sẽ giúp huyện Ý Yên hạn chế, giảm nhẹ những thiệt hại do thiên tai gây ra, đảm bảo ổn định đời sống nhân dân, khẩn trương khôi phục sau bão lũ, phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh trên địa bàn./.
Bài và ảnh: Ngọc Ánh - Báo Nam Định